BASA BANYUMASAN SIKI KEPRIMEN KABAR RIKA ?
Jajal njenengan padha mbukak ensiklopedia nang wikipedia, kiya canthelane... ngenani basane dhewek,
kiye dibuka baen,.... (Wikipedia Indonesia).
Angger siki wong padha lewih seneng ngomong ngambi basa jawa bandhekan, padhalah jane bahasane dhewek ya ora bisa disebut basa sing kasar, kasar orane kan tergantung meng wonge udu basa sing diomongena, jane angger aku mikir dhewek angger terus-terusan wonge dhewek mangsude wong Mbanyumas, padha seneng nganggo basa liya (njikot nganah-ngeneh basa jawa kratonan solo, jogja, utawa basa jawa timuran, sing tek klompokena basa wetanan) , jajal 20 taun ket siki, bisa dadi apa basa banyumas, jere angger basa nggambarena bangsa (siki gari ngrungokena bocaeh dhewek lewih seneng nganggo basa indonesia, ya ora salah, tapi angger basa banyumasan basane kang bawor, ora diropea, aku jan yakin gologokin basane dhewek (penginyongan) arep tamat, utawa campur bawur ora karuan, apa ora nana banggane angger ngomong karo basane dhewek, basa warisan leluhur, buyut kakine dhewek. Aja isin ngomong basa mbanyumasan,....
Jane angger padha ngerti menawa penjajahan mental karo ekonomi kuwe bisa dimolaih angger dhewek wis ora duwe jatidhiri, ora duwe "identitas", sapa enyong sapa kowe ora genah, remeng-remeng, diarani wong mbanyumas ngomonge mbandhek utawa malah badeol, angger wis kaya kuwe penjajahan kae mau nembe pasah meng dhewek. Apa gelem njenengan padha angger dhewek dijajah ? Ciri utawa tengere dhewek wis ora nana, bisa-bisa dibusek kang "peta basa nang indonesia", aneh banget angger basa banymasan ilang kang indonesia. Nlangsani, ora baen-baen basa banyumas dienggo nang jendral-jendral sing nang daktar pahwalan nasional, kuwe nyata, udu lomboan apa maning ngarang. Lan jendral sing dadi pahlawan kae mau kabeh wis padha apal kabeh, panjenengane Jendral Besar Sudirman, Jendral Gatot Subroto, lan esih akeh maning wong gedhean (khususe nang politik), akeh jerene mbanyumas kuwe memper karo Pursia nang jerman kana, samben ana pemerintahan Jerman sing anyar (angger siki perdana menteri) mesthi baen ana wong Pursia sing melu njagong dadi penggedhe, padha karo wong Mbanyumas angger ana pemerintahan sing anyar nang aring indonesia mesthi ya ana sing dadi pejabat. Dadi pancen basa banyumas kuwe basa penting banget tumrape enyong, angger ngantek ilang utawa mandan bures baen nang peta basa indonesia, aku jan sing ora rila, ayuh dulur-dulur padha sing eling padha ngrumangsani basane dhewek kuwe basa sing kudu dilestarikena, angger wedi angger diarani wong kasar, utawa ngapak-ngapak, ya nganggo basa krama (krama madya, krama inggil), mesthi ya mandan alus, angger enyong baen angger ketemu wong sing nembe kenal mendhing karo basa krama, utawa angger agi dopokan karo uwaku ya nganggo basa krama madya, ora nemen-nemen alus, tapi ya mandan pantes angger dirungokena, jane udu kur suarane thok sih, tapi go ngormati uwaku. Jane kudu ngerti nek basa kasar kuwe ora nana, basa kasar ya basa apa baen tapi diomongena karo kasar.
Contone baen ngomong sing ngenyek, nyepatani, utawa angger agi jengkel, mesthi basane ya kasar, dadi ora nana sing salah, nganggo basane dhewek sing pancen "nyejeni", aja isin ngomong mbanyumasan, padha karo wong wetan angger ngomong banyumas be ya ora isin, malah ana batirku jere angger krungu basane dhewek kuwe "lucu"logate, medhok mbanyumasane,....disebut basa "ngapak-ngapak" jane udu lha wong wetan kan angel angger ngomong basane dhewek ngarani tembung "ngapa" sing basa wetane "ngopo", dadi disebut basa ngapak, padhahal angger dhewek ngerti basane wong wetan, tapi wong wetan cokan orang ngerti apa sing diomongena nang dhewek.
KAPAN SEDULUR MOLAIH KEWATIR BASANE DHEWEK ILANG?Enyong ngomong kaya kiye udu merga "kesukuan" udu babar pisan, tapi enyong pancen "maras banget" basane dhewek arep ilang babar klothas. Mulane enyong dhewek angger nang paran ketemu karo "penginyongan" ya ngomonge baworan baen, ora urus. Magane angger ketemu wonge dhewek terus ngomong karo basa mbanyumasan keton cepet banget akrab, umek banget ndopoke. Angger ngomong karo wong sing lewih sepuh ya nganggo basa krama sethithik lah. Dulurku kabeh mesthi ana sing krasa kaya enyong, maras, kewatir, wedi basane dhewek arep ilang. Tapi angger esih ana sing padha krasa
handarbeni, terus gelem
hangrungkebi, aliase gelem krasa nduweni lan gelem nguri-uri (ngropea) basane dhewek mesthine ya rasa marase dhewek mandan tenggun, ana harapan utawa angen-angen basane dhewek bisa lestari, anggera mandan kecampuran basa liyane ya ora parah-parah nemen. Tapi enyong ora tau ngomong, "ora nana harapan" Gusti Allah Ta'ala, mesthi Paring harapan go wong sing ora putus asa, utawa mutungan. Dadi basa banyumas Insya allah ora punah (kebusek) angger njenengan karo enyong kabeh padha ngergani, padha seneng (dhemen) padha ora isin nganggo basane dhewek.
GO NJENENGAN PADHA SING NANG PARAN YA DIAJARENA PUTRA-PUTRANE BASA BANYUMASAN.
Ya seora-orane angger bali meng ndesane dhewek mandan ngerti angger uwa lan lilike padha takon meng keponakan sing kang depok misale, utawa kang luwar jawa,...
Enyong seneng angger krungu wong mbanyumas ngomong (lha aku kan nang depok), angger ana wong banyumas agi pada dopokan lan kandhahan, ketone jan nylekamin banget, suarane gandhang banget.
Mugi-mugi panjenengan sami, kados kula, radi utawi malah sanget anggenipun ajrih manawi basa kula sedaya badhe ical, badhe kebusek/kebucal wonten ing sejarah. Mugi-mugi wonten langkung kathah tiyang ingkang sami wungu saking tileme, gregah wungu teras sumerep bilih sinten malih ingkang saged nglestariaken basanipun piyambak, kecuali kula sedaya (tiyang banyumas), sanes tiyang sanese, tuin sami gotong-royong "nylametaken" basa banyumas punika.
Matur nuwun....
Mbok ana sing kepengin aweh rembug, utawa duwe link sing meng "forume wong mbanyumas" aku ya gelem melu,....